MADIMAK KATLİAMI LANETLENDİ, KATLEDİLENLER ANILDI

2 Temmuz 1993’te yaşanan Madımak Katliamı’nda yanarak yaşamını yitiren 35 kişi, Sivas’ta anıldı, katliam lanetlendi. Sivas Madımak Katliamı’nda katledilenler anıldı.

Resmi anma programının ardından sabah saatlerinden itibaren çeşitli şehirlerden Sivas’a gelen, Alevi Bektaşi dernekleri, siyasi partiler ve çeşitli sivil toplum örgütleri temsilcileri ile vatandaşlardan oluşan grup Seyrantepe Mahallesi üzerindeki toplanma alanında buluştu.

Saat 11.00 sıralarında yürüyüşe geçen grup sloganlar eşliğinde Mevlana Caddesi güzergahı üzerinden kent meydanına geldi. Kortej daha sonra Atatürk Caddesi üzerinden Eski Belediye Sokak’taki eski Madımak Oteli, şimdiki Sivas İl Özel İdaresi Bilim ve Kültür Merkezi önüne geldi. Burada otel binasının önüne sadece olayda yaşamını yitirenlerin yakınları ile milletvekilleri alındı.

Bina önünde geldiklerinde ellerinde kaybettiklerinin fotoğraflarını taşıyan aile yakınlarından bazıları gözyaşlarına hakim olamadı. Olayda ölenlerden Nurcan Şahin’in annesi Fidan Şahin fenalık geçirdi. Yazar Nesimi Çimen’in eşi Makbule Çimen ise, binanın kapısını yumruklayarak, “Burası utanç müzesi olana kadar bu binaya girmeyeceğiz” diye haykırdı.

Ardından Sivas katliamında yaşamını yitirenlerin isimleri tek tek okunarak saygı duruşunda bulunuldu. Olayda yaşamını yitiren halk ozanı Hasret Gültekin’in sazını temsil etmesi amacı ile bir kısmı yanık haldeki bağlamayı CHP Manisa Milletvekili Tur Yıldız Biçer elinde taşıyarak otel önüne getirdi. Binanın giriş kapısı önüne bırakılan sazın üzeri katılımcılar tarafından karanfiller ile donatıldı.

SİYASİLERDEN DESTEK

Anma etkinliklerine CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba başkanlığındaki 18 milletvekilinden oluşan heyet katıldı. HDP’den ise İzmir Milletvekili Müslüm Doğan önderliğinde 4 milletvekili anma programına katıldı.

Milletvekilleri de eski otel binası önüne gelerek buraya bırakılan yanık bağlamanın üzerine karanfil bıraktı.

“İNSANLIĞI YAKTILAR”

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, eski Madımak Oteli binası önünde yaptığı açıklamada, 23 yıldan beri sönmeyen ateşi anmaya geldiklerini söyledi. 23 yıl önce buradaki otelde bulunan aydınların barışı, hoşgörüyü, kardeşliği savunduğunu belirten Ağababa, “Onları yakanlar, insanlığı yaktılar. O zihniyet hala devam ediyor. En son İstanbul’da Atatürk Havalimanı’nda 44 insanı katletti. Maalesef hükümet bütün Alevi kurumlarının talebine rağmen, ailelerin talebine rağmen burayı müze yapmıyor. Maalesef katiller ile mağdurları aynı karede resimliyor. CHP olarak Sivas’ın unutulmaması için burada yaşanmış insanlık tarihinin en büyük vahşetinin unutulmaması için ve arkasındaki gerçek güçlere hesap sorulması için mücadelemiz devam edecek. Umarız en kısa süren buranın Sivas madımak utanç müzesi olur. En kısa sürede bu gerçekleşir. Bir daha bu acılar yaşanmasın” dedi.

CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay da o gün Sivas olayı aydınlatılmış olsa bugün bu topraklarda IŞİD’in barınmasının mümkün olamayacağını belirtti. O günlerden başlayan bağnazlığın adım adım yükseldiğini belirten Balbay, “Bu karanlık süreç maalesef bugün dünyaya açılan penceremizi de yaktı. Atatürk Havalimanımız da onlarca canımıza mal oldu. Bugün burada kaybettiğimiz kişilere karşı en büyük görevimiz umudu yitirmemek. Ne olursa olsun hayatın kazanmasını istemek. Onların ruhunun önünde saygıyla eğilip karanfillerimizi bırakırken de bunu haykırdık. Sivas’ı unutturmayacağız. Bizim rehberimiz kin ve nefret değil” diye konuştu.

“SAZIMIZ, SÖZÜMÜZ YANDI”

Temsili yanık bağlamayı getiren CHP Manisa Milletvekili Tur Yıldız Biçer, “23 yıl önce burada aslında hepimiz yandık. Bizim geleceğimiz yandı, aydınlık geleceğimiz yandı. Sazımız yandı, sözümüz yandı, sanatımız yandı” dedi. Amaçlarının öç almak, kin gütmek, intikam peşinde koşmak olmadığını belirten Biçer, “Biz birlikte yaşama kültürünü geliştirip barış içinde geleceğe umutla bakan bir Türkiye’de yaşamak istiyoruz. Çocuklarımız aydınlık bir Türkiye’de yaşasın istiyoruz. Ama bu zihniyet, 23 yıl önce canlarımızı yakan bu zihniyet o gün 15 bin tane şüpheli varken yalnızca 198 tanesini gözaltına aldı. Ve onlardan da 128 tanesini yargılayabildi. Ki yargılamanın bir kısmı da zaman aşımına uğradı. Şu anda çok basit suçlardan yargılanabilen sadece 3 kişi var” dedi.

Bu zihniyetin, bu acıyı bu topraklarda sona ermesinin mümkün olmadığını belirten Biçer, “Bu zihniyet ancak bize her gün gözyaşı ve kan getirir. Başka hiçbir şey getiremez. Biz bu topraklarda barış içinde yaşamak istiyoruz. Sazı yanan sanatımızı için getirdim. Yanan sanatımızı anmak için getirdim. Yanan sazımızı, sözümüzü anmak için getirdim. Hasret Gültekin’in sazı anısına getirdim. Hem Hasret Gültekin’i hem canan tüm canlarımızı saygıyla anıyorum” diye konuştu.

HDP’Lİ DOĞAN: ATEŞ HALEN YANIYOR

HDP Milletvekili Müslüm Doğan ise 23 yıldır süren bir ateşin hala yandığını belirterek, “Görüyorsunuz aslında utanç müzesinin önündeyiz. Bir türlü utanç müzesine dönüştürülemeyen müzenin önündeyiz. İnsanlar burada diri diri katledildiler ve devletin kolluk kuvvetlerinin gözü önünde 8 saat maalesef yakılarak öldürüldüler. 23 yıldır adalet arıyoruz. 23 yıldır 15 kişinin hala kaçak olduğunu biliyoruz. İkametgah adresleri belli olmasına rağmen devlet iade işlemlerinde bir katliam sanığı olarak onları talep etmiyor. Bu dava sonuçlanmadığı sürece burada vicdanlar aklanmayacaktır. Vicdanımızda hala büyük bir sorun olarak kalıyor. Bu sorunun geniş bir şekilde araştırılıp gerçek nedenleri ortaya çıkarılmadığı sürece bu katliamlar sürecektir.” dedi.

UTANÇ MÜZESİ

Otelin bulunduğu sokak girişindeki kortej otobüsünden katılımcı sivil toplum örgütleri konuşmalar yaptı. Etkinlikte konuşan Pir Sultan Abdal Anadolu Kültür Derneği Genel Başkanı Gani Kaplan, Avrupa Alevi Koordinasyonu Başkanı Hüseyin Mat, Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Baki Düzgün, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Genel Başkanı Ercan Geçmez, Alevi Kültür Derneği Başkanı Doğan Demir, KESK Genel Başkanı Lami Özgen ve olayda ölenlerin aileleri adına Huriye ve Yeşim Özkan’ın kardeşi Hüseyin Özkan birer konuşma yaptı.

Alevi Kültür Dernekleri Genel Başkanı Doğan Demir, “Buraya gelirken, oraya gitmeyin can güvenliğiniz yoktur dediler. Ama biz ısrarla inatla burada olmaya devam edeceğiz. Biz her gün burada diri diri yakılan canlarımızı anmak için bir kişi de olsak 10 kişide olsak koşa koşa buraya geleceğiz. Asla ama asla kimse bizi yolumuzdan vazgeçiremez. Çorum’a da gideceğiz, Hacı Bektaş’a da gideceğiz. Gezi’de katledilenleri de anacağız. Biz yıllardır deresi yüzülerek, idam edilerek her türlü mücadeleden geçerek bu noktaya gelmiş bir toplumumuz. Asla ve asla taviz vermeyiz” dedi.

KESK Genel Başkanı Lami Özgen ise “Ülkemiz katliamlar ülkesi. Sivas’tan Maraş’tan Çorum’dan Dersim’e kadar bu katliamların failleri ve yürütücüleri aynıdır. Aynı sistem aynı zihniyettir.

Bizim için failler de bellidir, katillerde bellidir. 93 yılında buradaki canlarımızı yakarak katledenler, bugün Türkiye’de katliam yapan IŞID zihniyeti ile aynıdır” dedi. Diğer konuşmacılar da Sivas’ın ışığının hiç bir zaman sönmeyeceğine dikkat çekti.

Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Başkanı Ercan Geçmez ise birlik ve beraberlik mesajları vererek, “Zaman birlikte hareket etme zamanıdır. Türkiye’yi karanlıktan çıkarma zamanıdır. Haramilerin çarkına çomak sokma zamanıdır. Bunu ancak bizler başarırız. Sokakları bize yok sayanlar, bizim bir araya gelmemizi istemiyorlar. Bir araya gelmemizden koruyorlar çünkü saltanatları yıkılacak” diye konuştu.

Katılımcılar 2 Temmuz’un acısını ilk günkü gibi yaşadıklarını belirterek, Madımak utanç müzesi olana kadar mücadelelerine devam edeceklerini söyledi. Etkinlikler son olarak ise olayda yaşamını yitirenler anısına semah dönülmesiyle son buldu.

SİVAS’A 3 BİN POLİSLE ABLUKA

Her yıl olduğu gibi bu yılda anma öncesi Sivas ablukaya alındı. Anma etkinliği kapsamında, grupların yürüyüşün yapılacağı güzergahın başlangıcı olan Seyrantepe, Fidanlık, Yeditepe, Mehmet Akif Ersoy, Hikmet Boran, Mevlana ve Atatürk Caddeleri ile Seyrantepe Kavşağı, Afyon Sokak, Bankalar Caddesi, Ali Ağa Cami Sokak, Orduevi önü, Bekir Sami Kunduk Caddesi ve bu sokaklara açılan yollar trafiğe kapatıldı. Güzergah üzerindeki geçiş noktaları ile otel yakınlarında ise çevre illerden gelen takviye birliklerle birlikte yaklaşık 3 bin polis görevlendirildi.

ŞEHİR GİRİŞİNDE ARAMA

Anma etkinlikleri için kente özel araç ve otobüsler ile diğer şehirlerden gelen katılımcılar, şehir merkezi girişlerinde oluşturulan polis kontrol noktalarında durduruldu. Araçlarda aramalar yapılırken, kişilerin de kimlik kontrolleri yapıldıktan sonra kente girmelerine izin verildi.

MADIMAK’TA HAYATINI KAYBEDENLER

Edibe Suları Ağbaba (Misafir – İsviçre),
Gülender Akça (Sanatçı – Ankara),
Muhlis Akarsu (Sanatçı – Ankara),
Muhibe Akarsu (Misafir – Ankara),
Metin Altıok Şair (Yazar – Ankara),
Mehmet Atay (Sanatçı – Ankara),
Sehergül Ateş (Sanatçı – Ankara),
Erdal Ayrancı (Yönetmen – Ankara),
Behçet Sefa Aysan (Şair – Ankara),
Asım Bezirci (Yazar – Ankara),
Belkıs Çakır (Sanatçı – Ankara),
Serpil Çanik (Sanatçı – Ankara),
Muammer Çiçek (Sanatçı – Tokat),
Nesimi Çimen (Sanatçı – İstanbul),
Serkan Doğan (Sanatçı – Ankara),
Hasret Gültekin (Sanatçı – Sivas),
Murat Gündüz (Sanatçı – Ankara),
Gülsün Karababa (Sanatçı – Ankara),
Koray Kaya (Çoçuk – Ankara),
Menekşe Kaya (Sanatçı – Ankara),
Uğur Kaynar (Şair – Ankara),
Asaf Koçak (Karikatürist – Ankara),
Handan Metin (Sanatçı – Ankara),
Sait Metin (Sanatçı – Ankara),
Asuman Sivri (Sanatçı – Ankara),
Yasemin Sivri (Sanatçı – Ankara),
Nurcan Şahin (Sanatçı – Ankara),
Özlem Şahin (Sanatçı – Ankara),
Yeşim Özkan (Sanatçı – Ankara),
Huriye Özkan (Sanatçı – Ankara),
Ahmet Öztürk (Otel görevlisi – Sivas),
Ahmet Özyurt (Sanatçı – Ankara),
Carina Cuanna Thuijs (Misafir – Hollanda),
İnci Türk (Sanatçı – Ankara),
Kenan Yılmaz (Otel görevlisi – Sivas)

DAVA NASIL SONUÇLANDI?

Sivas Katliamı ile ilgili 124 kişi tutuklandı. Yedi yıl süren dava sürecinde 33 kişi idama 85 kişi 2 ila 15 yıl arasında hapis cezasına mahkum edildi.

37 sanık beraat etti. İdam cezası alan 33 kişinin cezası ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarına dönüştürüldü.

2004 Kasım’ında Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Sivas Davası’nda “Anayasal düzeni zorla bozmaya kalkışmaya iştirak” suçundan 7 yıl 6’şar ay ağır hapis cezasına mahkum ettiği dokuz hükümlüyü, yeni TCK’ya göre tahliye etti.

Sivas davası hükümlülerinden üç kişi de daha önce yeni TCK’daki lehte olan hükümlerden yararlanarak, tahliye olmuştu.

13 Mart 2012’de, mahkeme, sanıklar Cafer Erçakmak ve Yılmaz Bağhakkındaki davanın ölmeleri nedeniyle ortadan kaldırılmasına; Şevket Erdoğan, Köksal Koçak, İhsan Çakmak, Hakan Karaca ve Necmi Karaömeroğlu yönünden ise zamanaşımı nedeniyle düşürülmesine karar verdi.

35 yazar ve sanatçı ile iki saldırganın öldüğü Sivas Katliamı Davası’nda mahkeme heyeti, firari sanıklar hakkında zamanaşımı hükümlerinin uygulanmasına karar vererek davayı düşürdü.

MADIMAK OLAYI NEDİR?

Sivas Katliamı, Madımak Katliamı ya da Madımak Olayı, 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas’ta Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından organize edilmiş olan Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli’nin yakılması ve çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ya da dumandan boğularak hayatlarını kaybetmesi ile sonuçlanan olaylardır.

Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında, aralarında Aziz Nesin’in de bulunduğu pek çok sanatçı ve fikir insanı dönemin Sivas valisi Ahmet Karabilgin’in özel davetlisi olarak bu kente geldi. Kültür Merkezi içindeki karşıt grupla çıkan taşlı sopalı çatışma, polis tarafından fazla büyümeden, zor kullanılarak önlendi. Binlerce kişiden oluşan karşıt grup, Kültür Merkezi’nden yeniden Hükümet Meydanı’na geldi. Hükümet Konağı’nı taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak, slogan atmaya devam etti.

Madımak Oteli’nin yakılması Madımak Olayı ‘nda grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Madımak Oteli tutuşturulan perdeler ve alt katta bulunan eşyalarla birlikte yakıldı. Otele sığınmış olan kişilerden, aralarında Asım Bezirci , Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin’in de bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi.

Aralarında Aziz Nesin’in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. İtfaiye merdiveniyle kurtarılmaya çalışılan Aziz Nesin, merdivendeki görevli tarafından darp edilip, merdivenden itfaiye aracı etrafında toplanan karşıt görüşlü kalabalığa doğru itildi. Başından yaralanan Aziz Nesin’i linç girişiminden araya giren polisler kurtardı. Yaralılar, polis arabalarıyla Tıp Fakültesi Hastanesi`ne götürüldü. Madımak Olayı sonucunda 33 konuk, 2 otel görevlisi ve 2 gösterici yaşamını yitirdi. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen ”2 günlük sokağa çıkma yasağı” ile birlikte, güvenlik güçleri şehirde tam bir hakimiyet sağlayabildi.