İnsani Gelişme Endeksi 2018 Açıklandı: Türkiye 64. Sırada

UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) tarafından hazırlanan İnsani Gelişme Endeksi’nde ilk sıralarda Norveç, İsviçre, Avustralya, İrlanda ve Almanya yer alıyor.

2018 İnsani Gelişme Endeksi (İGE) İstatistiksel Güncellemesi Yayınlandı. Türkiye bir önceki yıla göre 8 basamak yükseldi.

UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) tarafından her yıl hazırlanan İnsani Gelişme Endeksi (İGE)’nde Norveç bu sene da zirvede yer aldı. Endekse göre, Norveç’i sırasıyla İsviçre, Avustralya, İrlanda ve Almanya takip ediyor. Türkiye, İnsani Gelişme Endeksi’nin 64’üncü sırasında yer alıyor. 189 ülkenin yer aldığı endeksin son sırasında ise Afrika ülkesi Nijer bulunuyor.

İGE-2018’DE GÜNDEM EŞİTSİZLİKLER

Rapor, küresel çapta yaşam kalitesinde süreklilik gösteren bir artışa işaret etse de. dünya üzerinde hala birçok ülkede insanlar, fırsat eşitsizliğinden muzdarip. Eşitsizlikler, İnsani Gelişme Endeksi 2018’in ana maddesi. Rapora göre çok yüksek insani gelişme kategorisinde bulunan ülkelerin (Norveç) vatandaşları, düşük insani gelişme kategorisinden ülkelerin (Nijer) vatandaşlarına göre ortalama 19 yıl daha uzun yaşıyorlar. Yine, Çok yüksek insani gelişme kategorisindeki Norveç, İsviçre, Avustralya gibi ülkelerin vatandaşları aynı zamanda, Nijer, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Güney Sudan gibi ülkelerden ortalama 7 yıl daha fazla okula gidiyorlar.

UNDP 2018 güncellemesine göre dünya sistemi eşitsizlik üretmeyi ve korumayı sürdürüyor, kişi başına geliri en yüksek ile en düşük ülke arasında 176 kat fark var.

TÜRKİYE 8 BASAMAK YÜKSELDİ

İnsani Gelişme Endeksi 2018, aynı zamanda dünya genelinde yaşanan eşitsizliklerin, sürdürülebilir insani gelişme sürecinin önündeki en büyük engellerden biri olduğunu vurguluyor. Türkiye, 0,791 puanla “Yüksek İnsani Gelişme” kategorisinde ve 189 ülke arasından 64. sırada. Bunu 76 yıl ortalama hayat beklentisi, 15.2 yıl okullaşma yılı beklentisi, 8 yıl ortalama okullaşma yılı ve 24,804 dolarlık kişi başına gayri safi milli gelir sağladı.

Geçen yıl yayınlanan İnsani Gelişme Endeksi’ne göre Türkiye 72. sıradayken bu sene 8 basamak çıkarak 64. sıraya yükseldi. Türkiye’nin geçen yılki 0,767 iken, bu yılki göstergelere göre Türkiye’de ortalama hayat beklentisi, geçen yıla göre yarım yıl arttı. Okullaşma yıl beklentisini de 0.6 puan yukarı taşıyan Türkiye, kişi başına gayri safi milli gelirini ise 6 bin 99 Amerikan doları artırarak 18,705’ten 24,804’e çıkardı. Ortalama okullaşma yılı da 0.1 puan artarak 7.9’dan 8.0’a yükseldi.

UNDP 2018’e göre Türkiye’nin büyüklüğüne oranla düşük bir insani gelişme seviyesinde olmasının en önemli nedeni cinsiyet eşitsizliği. Kadın iş gücüne katılım, kadın kişi başına gelir ve kadın ortalama eğitim süresi acil gelişmesi gereken alanlar.

İnsani Gelişme Endeksi Nasıl Hesaplanıyor?

UNDP İnsani Gelişme Endeksi birçok insani gelişmişlik göstergesi baz alınarak hesaplanıyor. En önemli 3 göstergeyse beklenen yaşam süresi, eğitim seviyesi ve kişi başına düşen gelir kabul ediliyor. Endeks, UNDP tarafından hazırlanan yıllık insani gelişmişlik raporunun da bir parçasını oluşturuyor.