17 Ağustos 1999’da Marmara’da yaşananlar ışığında deprem gerçeği ile birlikte yaşamayı öğrenelim. Ancak depreme alışmayalım. Yaşanan deprem acılarını unutmayalım, unutturmayalım.
Recep Kenan/itvhaber.com
18 yıl önce bugün, 17 Ağustos 1999’da Saat 03:02’de 17 Ağustos, İzmit, Gölcük Depremi olarak anılan Marmara Depremiyle Türkiye en karanlık, unutamayacağı günlerden birini yaşadı.
DÖNÜŞÜM, RİSKLİ BÖLGLER YERİNE ACİL OLMAYAN ALANLARDA YÜRÜTÜLÜYOR
Yüksek oranda mimari hizmet almamış, deprem riski taşıyan yapı stokuna sahip İstanbul’da gerçek anlamda dönüşüm ihtiyacı olan alanlar dururken dönüşüm çalışmaları amacı dışına çıkarak başka alanlarda, deprem kapsamında dönüşümü acil olmayan alanlarda hızlı yürürken, asıl risk taşıyan alanlarda dönüşüm öteleniyor.
RİSKLİ BÖLGEDE MÜLK SAHİBİ ÇOKLUĞU UZLAŞMAYI GÜÇLEŞTİRİYOR
Bu alanlarda mülk sahipleri ile anlaşmanın kolaylığını öne süren dönüşüm projesi yürüten yüklenici firmalar, öncelikli dönüşüm yapılması gereken deprem riskli yapı stokunun bulunduğu alanlarda mülk sahiplerinin sayısal çokluğunun uzlaşma güçlüğüne yol açtığını dikkat çekiyor.
YAPILMAYAN YA DA GECİKEN İMAR PLAN DÖNÜŞÜME ENGEL
Yüklenici firmalar, deprem riskli yoğun yapıların alanlarda dönüşüm çalışmalarını yürütmedeki en önemli engellerin arasında, yapılmayan / yapılamayan ya da geciken imar planlarını gösteriyor.
BAZI İLÇELERDE İBB’NİN 1/5000 NİP’NI GECİKİYOR
İlçe belediyelerinin 1/1000 ölçek UİP alt yapısını oluşturan 1/5000 ölçek Nazım İmar Planı (NİP) yapma tek yetkilisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB)’nin İstanbul’un özellikle bazı ilçelerinin imar planlarını hazırlamakta yavaş davrandığı bazı bölgelerde hiçbir çalışma yapmadığına dikkat çeken yetkililer bu durumun deprem riskli yapı stoklarını güvenceli yapılara dönüşmesinin önünde engel oluşturduğuna işaret ediyor.
İSTANBUL’DA BEKLENEN 7.6 BÜYÜKLÜKTEKİ DEPREM SAHİLLERDE 8 -10 OLACAK
Pek bu gün ne deprem tedbirleri ve hazırlıklarında durumdayız? 1999 depreminin İstanbul’u depreme hazırladığın söyleyen Deprem Uzmanı Prof. Dr. Celal Şengör, İstanbul’da beklenen 7.6 büyüklükteki bir depremin sahillerde Yeşilköy’de, Tuzla’da şiddetinin 10’u bulacağını, diğer sahil bölgelerinde 8’i bulacağını ön görüyor.
TÜRKİYE’NİN BAĞIMSIZLIĞINI KAYBEDEBİLECEK
Türkiye’nin depreme hazır olmadığını kaydeden İstanbul’da depremin ilk yardım, sağlık, ulaşım ve diğer hizmetlerde son derece büyük boyutlarda sorunlara yol açacağını vurgulayan Celal Şengör, Avrupa’ya muhtaç olacak Türkiye’nin bağımsızlığını kaybedebileceği kaygısını dile getirdi.
250 YILLIK DEPREM PERİYODUNA ULAŞILDI
Türkiye topraklarının yüzde 92’sinin, nüfusunun yüzde 70’nin deprem tehlikesi altında bulunduğunu söyleyen İnşaat Mühendisleri Odası Cemal Gökçe, 250 yıllık deprem periyoduna ulaşıldığını ve yıkıcı depremlerin beklendiğini iddia etti.
DÖNÜŞÜM, DEPREM RİSKİ OLAN BÖLGELERLE ÖRTÜŞMÜYOR
Depreme karşı yapı stokunu güvenli hale getirmek iddiasıyla başlatılan kentsel dönüşüm uygulamalarının deprem riski olan bölgelerle örtüşmediğini iddia eden İnşaat Mühendisleri Odası Cemal Gökçe, kentsel dönüşümün riskli alanları iyileştirmek yerine, yeni sorun alanları yarattığını kaydetti.
DEPREM SAAT 03:02’DE MERKEZ ÜSSÜ GÖLCÜK, 45 SANİYE SÜRDÜ
1999’da yaşanan, Marmara Depremi olarak anılan Saat 03:02’de merkez üssü Gölcük olan deprem 45 saniye sürmüş, bu sürede ayakta kalamayan, yıkılan binalar binlerce can almış, 100 binlerce vatandaşı da yaralamış ya da sakat bırakmıştı.
ÖMÜR BOYU UNUTAMAYACAKLAR
18 yıl önce bu gün dünyanın bilinen en etkin faylarından Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde bulunan Marmara’da sabaha karşı Saat Saat 03:02’de yaşanan faciadan sağ kurtulanlar ise ömür boyu unutamayacakları bir acı ile baş başa kaldı.
Binlerce can alan 1999 yaşanan adına Marmara Depremi, Gölcük Depremi, 17 Ağustos Depremi ya da İzmit Depremi da denilen felaketin etki alanı çok geniş olmuş neredeyse bütün Marmara Bölgesini etkilemişti.
MARMARA BÖLGESİNDE OLDU ANKARA’DA İZMİR’DE HİSSEDİLDİ
Nüfus yoğunluğu yüksek olan Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerindeki Marmara Bölgesinde Kocaeli, Sakarya, Yalova, İstanbul ile civar il ve ilçelerde büyük bir yıkıma sebep olan deprem o kadar geniş alanı etkiledi ki; Ankara’dan İzmir’e çok büyük bir alandaki vatandaşlar depremin sarsıntılarını hissetti.
İRTİBAT KESİLMİŞ, İLETİŞİM VE ULAŞIM HİÇ YOKTU
Deprem sonrası sağ kalanlar için hayati önem taşıyan, su ve elektrikler kesik, kurtarma çalışmaları için ekip, ekipman ve imkânlar kısıtlıydı. Dış dünya ile irtibat kesilmişti, iletişim ve ulaşım hiç yoktu.
DEPREM SONRASI İLK 24 SAAT, CANLI KURTARMA BAŞARISI İÇİN ÇOK ÖNEMLİ
Kurtarma çalışmalarında deprem sonrası ilk 24 saat çok önemli. İlk arama-kurtarma çalışmaları deneyimsiz, konu hakkında yeterli bilgi – birikimi olmayan halk tarafından gerçekleştirildi. Deprem bölgesinde sağ kalabilen insanlar kötü haberi radyodan aldı. Gazeteciler ve televizyon ekiplerinin olay yerine varması sonrasında deprem bölgesinden Türkiye haberdar olmaya başladı. Valilerle Başbakan arasındaki bağlantının akşam 19:00’da sağlanabildiği daha sonra yapılan açıklamalarda öğrenildi.
İLK MÜDAHALE İLK YARDIM İÇİN ULAŞIM, İLETİŞİM ÖNEMLİ
Marmara Depremi haberi alınınca deprem bölgesine akın eden insanların oluşturduğu yoğun araç trafiği nedeniyle TEM ve E5 kilitlendi. Tıkanan trafik, yaralıların deprem bölgesinden ambulanslarla çevre il ve ilçelerdeki hastanelere intikalini güçleştirdi.
Yardıma gelen ekipleri taşıyan araçlarının da deprem bölgesine gelmesi gecikti. Acil afet yardım ve müdahalelerinin başlaması gecikirken, canlı kurtarma başarısını artıran acil müdahale için hayati önem taşıyan afetin kritik ilk 24 saatinde önemli zaman kaybına neden oldu.
DEPREME ALIŞMAYALIM, DEPREM GERÇEĞİNİ, ACILARINI UNUTMAYALIM, UNUTTURMAYALIM
Bu gerçekler ışığında deprem gerçeği ile birlikte yaşamayı öğrenelim. Ancak depreme alışmayalım. Yaşanan deprem acılarını unutmayalım, unutturmayalım.