Çankırı’da Cami Restorasyonunda 500 Yıllık Süslemeler Çıktı

Çankırı’da Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’ın kalfasına yaptırılan camide restorasyon sırasında 500 yıllık kalem işi süslemeler ortaya çıktı.

Kanuni Sultan Süleyman tarafından Çankırı’da Mimar Sinan’ın kalfasına yaptırılan cami restorasyona alındı.

Caminin inşa edildiği dönemlerde yapılan yaklaşık 500 yıllık kalem işi süslemeler FRG inşaat tarafından gerçekleştirilen restorasyonla yeniden gün yüzüne çıkartılıyor.

Osmanlı Padişahlarından Yavuz Sultan Selim’in bir sefer öncesinde Çankırı’ya yaptırılması talimatını verdiği cami, Kan Sultan Süleyman’ın emriyle Mimar Sinan’ın kalfası Sadık usta tarafından yapıldı.

Sultan Süleyman Cami Yaşatma Derneği Başkanı Hayri Demiray yaptığı açıklamada; caminin Ulu Cami, Sultan Süleyman Cami ve Büyük Cami olmak üzere 3 ismi bulunduğunu ifade etti.

Yavuz Sultan Selim tarafından caminin yapılma emrinin verildiğini dile getiren Demiray, ” Caminin bulunduğu yerde küçük bir mescit varmış. Selim tarafından büyük bir cami yapılması talimatı verilmiş fakat yıllarca kalmış. Kanuni iktidara geldikten sonra caminin yapılması için talimat vermiş. Mimar Sinan’ın kalfası Sadık usta tarafından 1528 yılında cami yapılmaya başlanmış” dedi.

-Kanuni, açılışı kendisi yapmak istiyor-

Caminin inşaatının 30 yıl sürdüğünü belirten Demiray, şöyle konuştu:

“Cami uzun uğraşlar sonucunda 1558 yılında tamamlanıyor. Tamamlanmasının ardından Kanuni Sultan Süleyman açılışını kendisinin yapacağını duyuruyor. Seferler dolayısıyla açılışa birkaç yıl gelemiyor. Birkaç bayram geçtikten sonra millet sıkıntıya düşmüş ve padişah gelmeden açılışı yapmışlar. Bunun üzerine padişah kendisini beklemedikleri için caminin yıkılması talimatını vermiş. O dönem kadılar, üst düzey insanlar padişaha yıkılmaması için ricacı olmuşlar ve yıkımı durdurulmuş.”

Çankırı’nın simgesi konumundaki caminin yapımından bugüne geçen yaklaşık 500 yılda yıprandığını söyleyen Demiray, Caminin restorasyona alındığını ifade ederek, caminin bugüne kadar gördüğü en büyük restorasyon çalışmasına başlandığını dile getirdi.

Restorasyonu yapan FRG firmasının ortaklarından Feridun Altan Deniz ise camide ciddi bir restorasyon ihtiyacı olduğunu belirtti.

Yer tesliminin hemen ardından çevre duvarını yapmaya başladıklarını ifade eden Deniz, “Camimizin müştemilat binası da yıpranmıştı. Müştemilatı yıkarak yerine daha nitelikli, yüksek standartlarda bir müştemilat binası yapmaya başladık” dedi.

Kubbede büyük çatlakların olduğunu söyleyen Deniz, “Geçmiş yıllarda meydana gelen depremler nedeniyle kubbede çatlaklar oluşmuş. Kurşunu kaldırdığımızda bu çatlaklarla karşılaştık. Yeni bir proje hazırlayarak çalışmalara başladık. Yağmur ve kış şartları nedeniyle kubbenin yapımına başlama işi biraz sarktı” diye konuştu.

Caminin iç iskelesini hazırladıklarını belirten Deniz, en kısa sürede çalışmaları tamamlayıp, caminin yeniden ibadete açılması için teslimi yapmak istediklerini kaydetti.

Restoratör Erdinç Gökçe de caminin yapıldığı yıldan bu yana belirli dönemlerde restore edildiğini ifade ederek en büyük restorasyonu 1884 yılında geçirdiğini söyledi

Bu tarihte yapılan restorasyonda son cemaat bölümün camiye eklendiğini belirten Gökçe, “Bu restorasyonda caminin içerisindeki tüm süslemeler, pencereler ve cepheler dönemin özelliklerine göre değiştirilmiş. Ondan sonra da bazı onarımlar geçiriyor. Bu onarımlarda ana taşıyıcıda meydana gelen çatlakları sağlamlaştırmaktan çok sıva ile kapamalar yapılmış. Biz bunları raspa ederek (kazıyarak) tüm zemini ortaya çıkardık” ifadelerine yer verdi.

Gökçe, şunları söyledi:

“Sıvaları kaldırdığımızda camide 1600’lü ve 1800’lü yıllarda yapılmış kalem işlerine rastladık. Kubbe kasnağında o döneme ait Kuran’ı Kerim ayetleri ve bitki motifleri bulunuyor. Bunun dışında caminin duvar, kemer ve kubbe yüzeylerinde barok ve ampir dediğimiz süslemeler bulunuyor. Harim kubbesinde de o döneme özgün süslemelere rastladık. Bu eserler bizleri heyecanlandırdı. Biz de bunları orjinaline uygun şekilde restore ediyoruz.”

Önümüzdeki yıl temmuz ayında tamamlanması beklenen restorasyon, Sultan Süleyman Camisi’nin bugüne kadar geçirdiği en büyük restorasyonlardan biri.

Kaynak: Yenigün