Müftülere Nikah Kıyma Yetkisi TBMM’de

Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle Müftülere nikah yetkisi ve ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik verilirken, bildirmeyen evliliğe para cezası kalkıyor.

Müftülere nikah yetkisi veren tasarı, Meclis Başkanlığı’nda. Evliliği bildirmeyene para cezası kalkıyor. Yabancılara, ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik verilebilecek.

Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda değişiklik yapan TBMM ‘ye sunulan kanun tasarısı ile Müftülere nikah yetkisi ve ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik verilirken, bildirmeyen evliliğe para cezası kaldırılıyor. Tasarıda, kimlik paylaşım alanı “kamu hizmeti veren kurumlar ve tüzel kişiler” kaydıyla genişletiliyor. Yabancı Kütüğü’ne kaydedile Suriyelilere kimlik numarası veriliyor. Kadın istediği soyadını alabilecek. Ölüm tespiti, kimlik paylaşımı üzerinden paylaşılacak. İmla hatasın bağlı soyadı değişikliği bir defaya mahsus değiştirilebilecek.

E-DEVLET’TEN ALINAN BELGELER GEÇERLİ OLACAK

Kişiler; kendileri ve alt ya da üst soylarına ait nüfus kayıt örneklerini, kendileri ve ergin olmayan çocuklarının ise yerleşim yeri belgelerini, güvenli kimlik doğrulama araçlarını kullanarak e-devlet kapısı üzerinden sorgulayabilecek, sonucu fiziki veya elektronik ortamda merciine verebilecek. E-devlet kapısı üzerinden alınan belgeler, nüfus müdürlüklerinden alınmış diğer belgeler gibi aynı hukuki değere sahip olacak.

YURT DIŞI DOĞUM BİLDİRİMİ TEMSİLCİLİKLERE

Yurt dışındaki doğum bildirimleri, yabancı makamlardan alınan resmi belge veya raporun dış temsilciliğe verilmesi ile yapılacak. Doğum bildiriminin dış temsilciliğe bizzat yapılamaması halinde, yabancı makamlardan alınan resmi belge veya rapor ile çocuğa konulan adın belirtildiği dilekçe, ana ve babanın kimlik bilgilerini gösteren belgelerle birlikte dış temsilciliğe gönderilmesi suretiyle de yapılabilecek. Ölü doğan çocuklar aile kütüğüne yazılmayacak. Bir doğumda birden ziyade doğan çocuklar doğuş sırasıyla yazılacak.

Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda değişiklik yapan kanun tasarısı TBMM ‘ye sunuldu. Gazete Habertürk’ten Saliha Çolak’ın haberine göre tasarıda yer alan düzenlemeler şöyle:

MÜFTÜLERE YETKİ:
Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 22. maddesi’ndeki “evlendirme yetkisi bulunan görevliler” arasına il ve ilçe müftüleri de eklenecek. Bu maddenin gerekçesinde, “Vatandaşlarımızın evlenme işlemlerini kolaylaştırmak ve daha kolay ve seri bir şekilde hizmet almalarını sağlamak amacıyla il ve ilçe müftülüklerine de evlendirme memurluğu yetkisi verilmektedir” denildi. Evlendiğini süresi içinde bildirmeyenlere 50 TL para cezası öngören madde ise yürürlükten kaldırılıyor.

KİMLİK PAYLAŞIMI:
Kimlik Paylaşımı Sistemi (KPS) tanımı değiştiriliyor. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nce merkezi veri tabanından ayrı olarak elektronik ortamda tutulan, sınırlandırılmış bilgiler ihtiva eden aile kütüğü kayıtları, kamu kurumlarıyla paylaşılabiliyordu. Tasarıya göre; bu kayıtlar kurumlarla, kamu hizmeti veren tüzel kişilerle de paylaşılabilecek.

SURİYELİLERE NUMARA:
Mevcut uygulamada, Türkiye’de herhangi bir amaçla en az 90 gün ikamet izni alınan yabancılarla, Türkiye’de yasal olarak bulunanlar, “Yabancılar Kütüğü”ne kaydediliyor. Tasarı ile Türkiye’de bulunan yabancılara, ikamet izni şartı aranmaksızın İçişleri Bakanlığı’nın izniyle kimlik numarası verilecek. Bunlar Yabancılar Kütüğü’ne kaydedilecek. Yabancıların evlenme, doğum, ölüm gibi bilgileri özel dosyalarda saklanacak.

ÜÇ İSİMDEN FAZLASI:
Mevcut uygulamada, sağlık görevlileri gözetiminde yapılmayan doğumlarda doğum bildirimi için beyan yeterli bulunuyor. Yeni düzenlemeyle, mülki amirler aile hekimleri nezdinde inceleme yaptırdıktan sonra doğum kaydı gerçekleştirilebilecek. Çocuğa üçten fazla isim konulamayacak ve adlar kısaltmalarla yazılamayacak.

‘İHTİMAL’LE SİLİNECEK:
Merkezi veri tabanında yer alan bilgilere göre, uzun süre işlem görmeyen ve yaşı itibarıyla “ölü olması muhtemel” kişilerin kayıtları, Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kapatılacak. Bu kişiler, kolluk güçlerince araştırıldıktan sonra sağ oldukları tespit edilenlerin kayıtları yeniden açılacak.

MOBİL İMZA İLE ADRES:
Adres bildirimi kolaylaşıyor. Tasarıya göre, adres bildiriminde kişilerin yazılı beyanı esas olacak. Bildirim şahsen, elektronik imza veya mobil imza ile yapılabilecek. Adres bildirimi 20 iş günü içinde yapılacak.

KADINA İSTEDİĞİ SOYADI:
Boşanan kadınlar, eski eşi izin verdiği takdirde, mahkemeye gitmeden nüfus müdürlüğüne kayıt yaptırarak eski eşinin soyadını kullanabilecek.

ÖLÜM TESPİTİ SİSTEMDEN:
Ölüm olayları nüfus müdürlüklerince kurumlara ve noterlere bildirilmeyecek. Bunlar Kimlik Paylaşım Sistemi üzerinden takip edilecek.

SOYADI BİR KEZ DEĞİŞTİRİLEBİLECEK:
Nüfus Hizmetleri Kanunu’ndaki değişiklerle Soyadı Kanunu’na aykırı olan, yazım veya imla hatası bulunan soyadları, bir kereye mahsus il ve ilçe idare kurullarının vereceği kararla değiştirilebilecek. Tasarıyla getirilen diğer bazı değişiklikler de şöyle:

YABANCIYA KOLAYLIK:
Türk vatandaşlığı talebinde bulunan yabancının, ikamet süresi içinde toplam 6 ayı geçmemek üzere yurtdışında bulunabileceğini düzenleyen hükümde süre, 9 aya çıkarılıyor.

GENEL AHLAK KRİTERİ:
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığına geçişi düzenleyen maddede, “Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama” koşuluna, “genel ahlak” kriteri ekleniyor. Maddenin gerekçesinde, “Evlilik öncesi genel ahlaka aykırı faaliyetlerde bulunmuş olanların vatandaşlığımızı kazanmasının önlenmesi amaçlanmaktadır” denildi.

SAKLI NÜFUS:
18 yaşını tamamlayana kadar herhangi bir nedenle aile kütüklerine kayıt edilmemiş olan ve yabancı bir devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişi, hısımlığı gösterir tıbbi rapor ile Türk vatandaşlığına alınacak. Türk vatandaşlığına girmek isteyen yabancılarda, taşıdıkları devlet vatandaşlığından çıkma şartı aranmayacak.

DÖNÜŞ YOLU:
Türk vatandaşlığından çıkarılanlar da milli güvenliğe aykırı bir durumları yoksa ikamet koşulu aranmaksızın Türk vatandaşlığına yeniden alınabilecek.