İstanbul’da Sekiz ilçede acil kamulaştırma

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İstanbul`da  çeşitli ilçelerde 42 bin 300 hektarlık araziyi yeni proje alanı ilan etti. İstanbul’da kamulaştırma  hazırlığı mı var?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İstanbul ’da Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında Avcılar, Küçükçekmece, Bakırköy, Esenyurt, Başakşehir, Esenler, Arnavutköy ve Eyüp ilçelerinde 42 bin 300 hektarlık araziyi yeni proje alanı ilan etti.

Radikal gazetesi İstanbul`un bugüne kadar gördüğü en büyük kamulaştırma hazırlığını manşetine taşıdı. Elif İnce imzalı haberde ayrıntılar ve ilçe belediye başkanlarının görüşleri yer alıyor.

Uzlaşılmaz ise kamuaştırılacak

Deprem dönüşümü için gerekli rezerv yapı alanları ve üçüncü havalimanı projesinin de yer alacağı bölgedeki binaların dönüşümü için uzlaşılamaz ise kamulaştırma yapılacak. Yeni yapılaşmaya açılan alanda birçok yerleşik mahallenin yanı sıra kent için hayati önem taşıyan içme suyu havzaları, tarım arazileri ve orman alanları da bulunuyor.

Üç alternatif

Bakanlığın Büyükşehir`e gönderdiği yazıda şu ifadeler yer alıyor: “Vatandaşa üç alternatif sunulacak: 1- Proje alanı içinde sana konut veriyoruz. 2- Konutu beklemeyeceksen, hazır konutlarımız varsa elimizde onları teklif edeceğiz 3- Para teklif edeceğiz. Uzlaşılamadığı takdirde kamulaştırma gibi diğer yollara başvurulabilir.”

Yeni proje alanı ilan edilerek yeni yerleşime açılan bölge, Karadeniz kıyısında yapılacak üçüncü havaalanından başlayıp, Küçükçekmece Gölü’nü de içine alarak Marmara Denizi’ne kadar iniyor. Basınköy, Olimpiyat Stadı çevresi, Taşoluk ve Hadımköy’ü içine alan bölgeye son olarak aralık ayında ‘çarpık yapılaşma’ gerekçesiyle 3 bin 800 hektarlık Bahçeşehir, Hadımköy ile Küçükçekmece Gölü’nün kuzeyinde yer alan Şahintepe, Güvercintepe ve Tahtakale mahalleleri de eklendi. Bu eklentilerle uygulama yapılacak toplam alan, İstanbul’un Avrupa yakasının yaklaşık 8’de 1’i, Beyoğlu ilçesinin yaklaşık 50 katı büyüklüğüne ulaştı. Rezerv yapı alanı olarak planlanan bölgelerde binlerce konut ve on binlerce kişi yaşıyor.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, alanın bütününde ‘kamulaştırma ve gerekirse acele kamulaştırma’ yapılabileceğini şubat ayında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yazdığı bir yazı ile bildirdi. Bakanlığın İBB’ye gönderdiği yazıda, ‘rezerv alan’ içindeki yapıların afet yasası kapsamında dönüştürülmesinde ‘kamu yararı’ olduğu belirtiliyor.

Rezerv alanı nedir?

Afet yasasına göre bir bölgeyi ‘riskli alan’ ilan etmek için çeşitli teknik raporlar (örneğin yerbilimsel etüt raporu) istenirken yeni yerleşimlerin kurulacağı ‘rezerv yapı alanları’nın tespitinde sadece Maliye Bakanlığı’nın görüşünün alınması yeterli. Rezerv alan ilan edilecek yere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı karar veriyor. Bakanlık burada istediği gibi plan ve proje yapma yetkisine sahip, ayrıca taşınmazların mülkiyet ve imar haklarını başka bir alana aktarma kararı da alabiliyor. Rezerv yapı alanlarında her türlü imar ve yapılaşma hizmetleri durdurulabiliyor, taşınmazların satışı, devri ve kiralanması yasaklanabiliyor, yapıların elektrik, su ve doğalgazı kesilebiliyor. Sağlam binalar da proje bütünlüğü gerekçe gösterilerek yıkılabiliyor.