Otizm Bir Hastalık Değil Ayrıcalıktır!

Tohum Otizm Vakfı’nın yayımladığı kamu spotlarıyla otizmin ne olduğunu, nasıl anlaşıldığını ve nasıl tedavi edildiğini sizler için araştırdık. Otizm Hastalık Değil Ayrıcalık.

Otizm üç yaşından önce başlayan ve ömür boyu süren, sosyal etkileşime ve iletişime zarar veren, sınırlı ve tekrarlanan davranışlara yol açan beynin gelişimini engelleyen bir rahatsızlıktır. Bu belirtiler otizmi, Aspergersendromu gibi daha hafif seyreden otistik spektrum bozukluğundan (OSB) ayırır. Otizm genellikle yaşamın ilk 2 yılında ortaya çıkar. Otizmli çocukların büyük bir kısmında farklı seviyelerde zekâ geriliği görülse de, zekâ seviyeleri normal otistik çocuklarda vardır. Ancak genel zekâ seviyeleri ne olursa olsun, otizmli çocuklar çevrelerindeki dünyayı algılamakta ortak bir zorluk çekerler.

Otizm Spektrum Bozukluğunun Nedeni Nedir?

Bugün, otizm spektrum bozukluğuna neyin neden olduğu bilinmemekle birlikte genetik temelli olduğuna ilişkin bulgular var. Ancak hangi gen ya da genlerin sorumlu olduğu henüz bilinmiyor. Çevresel faktörlerin de otizme yol açabildiğine ilişkin görüşler var. Otizm spektrum bozukluğu, günümüzde zihinsel yetersizlikten sonra en sık rastlanan nörogelişimsel yetersizliktir. Dünyada otizm spektrum bozukluğunun görülme sıklığı 88’de birdir. Dolayısıyla, ülkemizde de her 88 çocuktan birinin bu spektrum bozukluğundan etkilendiği düşünülmektedir. Ayrıca, otizmin erkek çocuklarındaki yaygınlığı, kızlardan 4 kat fazladır.

Otizm Spektrum Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Çocuğunuz;

-Başkalarıyla göz teması kurmuyorsa,

-İsmini söylediğinizde bakmıyorsa,

-Söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa,

-Parmağıyla ile istediği şeyi göstermiyorsa,

-Oyuncaklarla oynamayı bilmiyorsa,

-Akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermiyorsa,

-Bazı sözleri tekrar tekrar ve ilişkisiz ortamlarda söylüyorsa,

-Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa,

-Sallanmak, çırpınmak gibi garip hareketleri varsa,

-Aşırı hareketli, hep kendi bildiğince davranıyorsa,

Gözleri bir şeye takılıp kalıyorsa,

-Bazı eşyaları döndürmek, sıraya dizmek gibi sıra dışı hareketler yapıyorsa,

-Günlük yaşamındaki düzen değişikliklerine aşırı tepki veriyorsa, otizm açısından değerlendirme yapmak gerekir.

Otistik bir çocuk, başkalarına karşı ilgisizdir, göz temasından kaçınır, başkaları ile kendiliğinden iletişim kurmaz, isteklerini bir yetişkinin ellerini kullanarak belirtir, diğer çocuklarla oynamaz, sürekli bir konu üzerinde konuşur, sebepsiz şekilde ağlar, güler ve sebepsiz davranışlarda bulunur, anlamsız sözleri üst üste tekrarlar, nesneleri tutup sürekli döndürmekten hoşlanır, değişikliklerden hoşlanmaz, yaratıcılık gerektiren oyunları oynayamaz, bazıları yaratıcılık gerektirmeyen bazı işleri oldukça hızlı ve iyi yapar.

Eğer Otizmli Bir Çocuğunuz Varsa…

Eğer çocuğunuza otizm tanısı konmuşsa; eğitsel değerlendirmesinin yapılması, eğitim ortamına yerleştirilmesi ve devletin sağlayacağı özel eğitim desteğinden yararlanması için ilinizdeki ya da ilçenizdeki Rehberlik ve Araştırma Merkezi’ne (RAM) başvurmanız gerekir.

Çocuğun eğitsel değerlendirme ve tanılaması RAM’da oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından çeşitli testler ve bireyin özelliklerine uygun diğer ölçme araçlarıyla yapılır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda özel eğitime ihtiyacı olduğu belirlenen çocuklar için Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu ve Eğitim Planı hazırlanır. Bu belgeler, özel eğitim kurumlarından eğitim ve destek eğitim hizmeti alan öğrenciler için her yıl yenilenir.

Otizmli Çocuklar Spor Ve Aktiviteyle Gelişiyor

Beykoz’da bulunan Boğaziçi Otizm Spor Eğitim Merkezi (BOSEM) Gençlik Spor Kulübü Derneği, otizmli bireylere spor eğitimi ve yaşam koçluğu yapan bir merkez. Bir buçuk senedir faaliyet gösteren BOSEM otizm farklılığı olan çocuklara spor eğitimiyle yaşam becerilerini geliştirmeyi ve kendi hayatlarını idame ettirecek becerilerini geliştirmelerini amaçlıyor.

Sporla hiperaktiviteyi kontrol altına almayı amaçlayan BOSEM çocukların otokontrolünü sağlamayı hedefliyor. Verilen eğitimlerle saldırganlık ve kendine zarar verme huyları olan otistik çocuklara verilen eğitimle sosyal hayatın içerisine dâhil olmalarını sağlıyor.

19 odası bulunan BOSEM’de masa tenisi, fitnes salonu, basketbol sahası, futbol sahası, yüzme havuzu, koordinasyon becerileri bahçesi bulunuyor. Beykoz ormanında da tracking’de yapılıyor. Otizmli çocukların yeteneğine göre eğitimlerin de verildiği BOSEM’de, Özel Sporcular Federasyonu’nun düzenlediği müsabakalara da sporcu yetiştiriliyor. Masa tenisi ve yüzme sporlarında özel yetenekli sporcuları yetiştirmeyi hedefliyorlar. Ahmet Akça İlköğretim Okulu’nda eğitim gören Çağrı Göç BOSEM’de aldı eğitimler sayesinde okulun masa tenisi takımında oynuyor.

BOSEM yetkililerinden Sinan Akçal, “Aileler çocuklarını bize getirdiği zaman sokağa çıkmakta yemek yemekte ya da sosyal hiçbir faaliyette bulunamadıklarını söylediler. Çocuklarının sağlıklarını ve davranışlarını kazandıklarını gördükçe de desteklerini artırdılar” dedi.

Ayşe Berrin Bolat ise, “Bir çok programa katılarak otizmli bireyleri sağlıklı bir hayat ve kaliteli bir yaşama dâhil ediyoruz. Kendi başlarına yemeklerini yiyorlar, odalarını topluyorlar, Kilo problemi olanlar kilo veriyor, sosyal davranış bozukluğu yaşayanlar yaşamsal faaliyetlerini düzenliyor. Ailelerinin mutluluğu bizim öncelikli görevimiz. Yatılı eğitimin de olduğu BOSEM’de çocukların azmi ve mutluluğu ailelerini de bizi de mutlu ediyor” diye konuştu.

Ailelerin çocuklarına verecekleri destek ve yönlendirmeleri sayesinde çocukların hayatları değişiyor. Sağlıklı bir yaşama başlamak için rüzgârın yönünü değiştirmek sizin elinizde…

Haber: Burcu KASARCI / İstanbul Ajansı