Güvenilir gıda tüketimi nasıl olmalı?

Yaşamımızın olmazsa olmazı olan gıdalarda tüketiminin nasıl yapılması gerektiğini siz okurlarımız için araştırdık. Güvenilir ve sağlıklı gıda tüketimi nasıl olmalı?

Gıda tüketimi üzerinde özellikle durulması gereken hassas ve ciddi bir konudur. İnsanın varlığını sürdürebilmesi ve sağlıklı yaşamasının araçlarından olan gıdanın seçimi ve tüketilmesi dikkat etmemiz gereken konuların başında geliyor. Peki, güvenilir gıdayı nasıl tüketmeliyiz? İşte bu sorunun cevabı;

Açıkta satılan gıdaların tüketilmesi riskli midir?

Bu tür gıdaların üretim koşulları, sevkiyat süreçleri ve daha birçok unsur belirli olmadığından tüketilmesi risklidir. Teknik ve sağlıklı koşullara uygun olarak satılan gıdalar hariç ambalajsız olarak açıkta satılan gıdalar satın alınmamalıdır.

Ambalajlı ürün alırken nelere dikkat etmeliyiz?

– Ambalajı hasarlı paketler alınmamalıdır,

– Et ve tavuk ürünlerinin sulanmamış olmasına dikkat edilmelidir,

– Makarna ve pirinç gibi kuru gıdalarda paketin dibinde unlanma olmamasına dikkat edilmelidir,

– Ürünün son kullanma tarihi mutlaka kontrol edilmelidir,

– Gıda maddeleri mümkün olduğunca taze alınmalıdır,

– Ürün paketi üzerinde yazan koşullarda muhafaza edilmeli, hazırlanmalı ve tüketilmelidir.

Süt ürünlerinin nasıl seçilmelidir?

Süt ve süt ürünleri satın alınırken orijinal ambalajlı olanlar tercih edilmelidir. Açıkta satılan peynirler, dondurmalar, tereyağı sağlıklı koşullarda üretilmediği gibi bazı insan sağlığına zararlı hastalık yapıcı mikroorganizmaları içerebilir. Örneğin çiğ sütten yapılan bu ürünlerde Brusella, Salmonella gibi insan sağlığını önemli derecede tehdit eden mikroorganizmalar olabilir.

-Sokakta satılan çiğ sütler alınmamalıdır.

– Süt ürünleri satın alınırken, soğukta muhafaza edildiğinden emin olun,

– Ambalajında herhangi bir sızıntı veya başka bir hasar olmamalı,

– İmal tarihi ve son kullanma tarihine bakılarak satın alınmalı, son kullanma tarihi geçen ürün tüketilmemeli,

– Birkaç gün içerisinde tüketilecek miktarda alınmalıdır,

– Süt ve süt ürünleri satın alındıktan sonra en kısa sürede buzdolabına konmalı ve orada muhafaza edilmelidir.

Et ve et ürünleri alırken dikkat etmemiz gerekenler nelerdir?

– Ambalajlı ve markalı ürünler tercih edilmelidir,

– Etiket üzerinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın izni olmalıdır,

– Son kullanma tarihi belirtilmiş olmalıdır,

– Ambalaj bütünlüğü bozulmamış olmalıdır,

– Satış koşulları sağlıklı olmalıdır,

– Satışta muhafaza koşulları sağlanmış olmalıdır,

– Piliç ve diğer et ürünleri alışverişin sonunda alınmalı ve muhakkak en kısa sürede evdeki buzdolabına ulaştırılmalıdır.

Etiketlerin anlamları nedir?

– Diyabetik: Şeker yerine tatlandırıcı ile hazırlanmış ürünlerdir. Ürünün yağı ve kalorisinde azalma olmayabilir.

– Light: Yağı yüzde 40 azaltılmış ürün veya kalorisi yüzde 25 azaltılmış anlamındadır.

– Diyet:Kalorisi azaltılmıştır ancak içinde şeker bulunabilir.

Hazırlama ve pişirmede dikkat edilmesi gerekenler

– Hamuru mayalandırmak besin değerini arttırır,

– Beyaz un yerine tam buğday unu kullanılmalıdır. Çünkü besin değeri olarak daha yüksektir,

– Şeker yerine pekmez kullanımı hazırlanan gıdanın besin değerini arttırır,

– Kurubaklagiller iyi pişirilirse besin değeri artar,

– Ekmek çok kızartılırsa besin değeri azalır,

– Sebzeler kavrulur veya haşlanıp suyu dökülürse besin değeri azalır,

– Yoğurdun yeşil suyu atılmamalıdır. Çünkü riboflavinden (B2 vitamini) zengindir.Yoğurt tüketilmeden hemen önce karıştırılabilir ya da kek, poğaça gibi gıdalar hazırlanırken kullanılabilir,

– Taze meyve suları ve doğranmış sebzeler açıkta bırakılırsa veya hemen tüketilmezse besin değeri azalır,

– Gıdaların temel olarak en iyi pişirme şekli kavrulmadan ve kısık ateşte pişirilmesidir. Besin değerini kaybetmemesi için kavrulmaması, kızartılmaması gerekir.

Taze balık nasıl seçilir?

Balık etini diğer etlere göre değerlendirdiğimizde, bağ dokusunun az olması ve yağının özellikleri nedeniyle sindirilme oranının daha yüksek olması avantaj olarak görülürken, bozulmaya karşı çok duyarlı olması önemli bir dezavantaj oluşturur.

Balık etinde bozulmanın saptanması şu şekilde yapılabilir:

– Taze balıkların gözlerinin şeffaf ve parlak olduğunu, balık bayatladıkça gözlerin donuklaşarak parlaklığını yitirir ve çevresinde kanamalar görülür,

– Taze balığın derisinin gergin ve parlak olduğunu, pulsuz balıkların bayatlamaya başladığında derilerinin parlaklığını yitirir, balık bayatladıkça özellikle karın bölgesinde buruşmalar meydana gelir,

– Taze balığın solungaçlarının pembe kırmızı renkte ve solungaç kapaklarının kapalı olur, balığın solungaçlarının bayatladıkça önce gri beyaza, daha sonra da kahverengi ve siyah renge dönüşür ve kapaklarının da açılmaya başlar,

– Balığın tazeliğinden emin olmak için elle kontrol edilmelidir.

Konserve gıdalar nasıl seçilir?

Kutularda herhangi bir açılma olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Kutunun tepesi veya tabanındaki tümsek oluşumları tehlikelidir. Hatalı konserve gıda tüketimi ölüme yol açabilir. Çoğu kez bu bombe oluşumları, gıdanın asitlerin teneke lakı ile reaksiyonu sonucu oluşan hidrojen gazı nedeniyledir. Fakat ne yazık ki Clostridiumbotulinum mikroorganizmasının gelişimi sonucu da olabilir ve bu organizmanın zehirleri ölümcüldür. Bu tür bir konserve kutusunu ne olursa olsun asla açmayın ve geri götürün.

Bal seçimi nasıl yapılabilir?

– Markalı bal alın: Balın kalitesini tadarak ya da başka herhangi bir duyusal özelliğinden anlamak mümkün değildir.

– Süzme bal alın: Her ne kadar petekli ballarda hile yapılmayacağı yolunda bir inanış varsa da bu her zaman geçerli değildir. Bu ballar da arıya şeker yedirilmek suretiyle üretilebilmektedir.

Derleyen: Burcu KASARCI / İstanbul Ajansı